Schuurpapier wie kent het niet? Maar gebruik je wel de juiste soort voor jou project. Een andere korrelgrootte kan een totaal ander resultaat geven bijvoorbeeld.
Hier leg ik je alles uit wat er te weten valt over schuurpapier zodat jij voortaan het mooiste resultaat krijgt.

In deze blog:

Waarom schuren
Waarvan is schuurpapier gemaakt?
Kwaliteit
Wat kan je allemaal schuren?
Het formaat van de korrels
Welk schuurpapier heb ik nodig?
Nat schuren
Andere vormen van schuren?
Schuren met de hand of de machine?
Veiligheid
Oud maar goud - The Practical Engineer video’s over schuren

Waarom schuren?

Schuren kan je doen voor meerdere redenen. Bijvoorbeeld om iets glad te maken of juist om iets op te ruwen voor een betere hechting. Dit laatste wordt veel gebruikt bij verven, zo hecht de verf beter aan de ondergrond.

In sommige gevallen wordt er geschuurd om iets netjes te krijgen. Bijvoorbeeld bij oppervlakkige roest vlekken of verweerd hout. Dan schuur je het bovenste laagje eraf en komt de onaangetaste laag daaronder in zicht.

Schuren is vaak een belangrijke basis voor een verdere afwerking. Zorg wel dat je het stof weer weghaalt voordat je het verder gaat afwerken. Niet schuren kan maken dat bijvoorbeeld de verf niet goed hecht en dus loslaat of dat je gewoon simpelweg een minder glad resultaat krijgt.

Tip voor bij het verven; eerst ontvetten voor het schuren! Anders schuur je eventueel vet juist in de krassen.

Voor schuren van hout is het fijn als je heen en weer schuurt in een rechte beweging met gelijkmatige druk en als het mogelijk is met de houtnerf mee.

Waarvan is schuurpapier gemaakt?

De korrel wordt van verschillende materialen gemaakt. Soms kunstmatig en soms natuurlijk. Natuurlijke materialen die gebruikt worden zijn onder andere graniet, kwarts, keisteen en amaril.
Voor kunstmatige korrels wordt gebruik gemaakt van onder andere diamant, korund en silicumcarbide.
De rug of achterkant waar de korrels op vast zitten is vaak gemaakt van papier, katoen of linnen. Het heet dus wel schuurpapier maar het is tegenwoordig niet altijd meer van papier gemaakt.

Kwaliteit

Natuurlijk is dit bij veel dingen belangrijk. Maar zeker ook bij schuurpapier. Het lijkt iets simpels maar als je goede kwaliteit koopt kan het echt veel ergernissen voorkomen.

Goedkoop schuurpapier heeft meerdere nadelen, de korrels zijn van niet sterke kwaliteit, vaak zijn dat glasdeeltjes. Het papier slijt veel sneller en loopt gauw vol. Ook zijn de korrels vaak niet goed vastgeplakt waardoor je na een keer schuren de meeste korrels kwijt bent. Geen aanrader dus.

Tip: Schuurpapier van goede kwaliteit kan je gewoon uitkloppen als die vol is gelopen met schuursel. Zo blijft hetzelfde stuk schuurpapier veel langer bruikbaar.

Wat kan je allemaal schuren?

Hout, metaal, staal, kunststof en steen.
Veel materialen kan je dus schuren, maar kies wel het juiste schuurpapier voor het materiaal en waarvoor je het wil schuren.
Schuurpapier van natuurlijke materialen is zachter en kan goed gebruikt worden voor kunststof en hout. Kunstmatige korrels zijn hard en zijn goed voor het schuren van van metaal, staal en steen.
Lees bij het stuk over welk schuurpapier jij nodig hebt ook welke geschikt is voor welk materiaal.

Het formaat van de korrels

Dit is een van de belangrijkste punten om op te letten, schuurpapier in is veel verschillende grofheden te verkrijgen. Ze zijn ingedeeld in fijn, medium en grof. Behalve dat de grofheid vaak visueel zichtbaar is staat het ook op de achterkant van het schuurpapier aangegeven. Hier staat bijvoorbeeld P120. Waarbij p ‘particles' (vertaald: deeltjes) betekent en 120 de grofheid aangeeft. Hoe hoger het nummer hoe fijner het schuurpapier. Het gaat immers om het aantal korreltjes per vierkante cm.

Deze nummers zijn vastgesteld door de Europese Associatie van Schuurmaterialen Fabrikanten, afgekort de FEPA.

Voor de indeling die ik eerder noemde zitten vaak deze codes bij:
Fijn: P180, P220, P240, P320, P400, P600 Medium: P100, P120, P150 Grof: P60, P80

Welk schuurpapier heb ik nodig?

Hier zijn een aantal vragen die je jezelf eerst moet stellen:

Welk materiaal wil je schuren?
Ga je voor iets glad maken of is het bijvoorbeeld voor een betere hechting? Met andere woorden wil je fijn of grof schuren?
Ga je met de hand of elektrisch schuren?

Deze vragen zijn van belang omdat elk materiaal een andere korrelgrootte vraagt voor het beste resultaat. Is de korrelgrootte te grof, dan heb je het kans op krassen.
Hiernaast een tabelletje met wat voorbeelden. In het tabel staat ook voor als je grof of fijn wil schuren het verschil.
Maar het belangrijkste blijft bij twijfel even op een niet opvallend stukje proberen en het resultaat bekijken.
Vraag drie is belangrijk omdat je hier een ander soort schuurpapier voor nodig heb. Eentje die op jouw machine past. In deze blog gaan we hier niet verder op in.

Het is goed om te weten dat voor één project soms meerdere soorten schuurpapier gebruikt worden. Zeker als je iets helemaal glad wil polijsten vergt dit verschillende stadia van fijne schuur sessies.

Nat schuren

Nat schuren heeft meerdere voordelen:

Je veel preciezer schuren,
Het gaat een stuk sneller,
Je kan het oppervlak heel glad maken (polijsten of ook wel het bekende spiegeleffect),
Het absorbeert het vrijgekomen schuurstof.

Nat schuren is bij uitstek geschikt voor metaal of epoxy. Vooral als je dit wil polijsten is nat schuren in combinatie met een hele fijne korrel erg geschikt.
Ook kan het nadat je hout behandeld is. Zo is nat schuren ideaal voor voor je laatste laklaagje, er is minder kans op krassen in de vorige laklaag en het laat geen stof achter.
Let wel op onbehandeld hout kan je niet nat schuren! De vezels worden zacht en zijn dan niet goed schuurbaar meer, daarnaast trekt er vocht in het hout waardoor je het daarna niet kan verven.

Let op niet al het schuurpapier is hier dus geschikt voor en ook niet al het materiaal is hier geschikt voor.

Voor nat schuren heb je speciaal schuurpapier nodig, gewoon schuurpapier verliest vaak zijn functie als het nat wordt. De kans is groot dat de korrels los laten of dat het papier van de achterkant scheurt. Dit heb je niet met waterproof schuurpapier. Waterproof schuurpapier kan je herkennen aan de zwart of grijze kleur.
Als waterproof schuurpapier vol is gelopen met het schuursel en niet goed meer schuurt kan je het gewoon weer afspoelen.

Andere vormen van ‘schuurpapier’:

Naast de standaard vellen die we allemaal kennen zijn er meer vormen van schuurobjecten. Je hebt ook schuurblokken of pads. Maar ook schuurgaas en staalwol.

Schuurgaas gaat vaak extra lang mee en is goed voor het schuren van onregelmatige oppervlakten. Staalwol is geschikt voor in hoekjes of om onregelmatigheden in metaal op te schuren. Met staalwol kan je ook makkelijk roest verwijderen.
Een schuurblok of pad is handig voor rechte oppervlakten of in hoeken. Deze houden lekker vast en schuur je vrij snel mee.
Zo hebben ze dus allerlei vormen om het schuren makkelijker te maken.

Met de hand of met de machine?

Kleine oppervlakken of precisie werk is vaak handig met de hand. Grotere oppervlakken zou ik met een schuurmachine doen.

Echter is grotere oppervlakken die geschuurd moeten worden tussen laklagen in soms ook handiger met de hand. Dit omdat je dan meer invloed hebt qua hoeveel je weg schuurt. Je wil immers niet de hele laklaag er weer afschuren en met de machine moet je goed opletten want dit kan soms vrij snel gaan.

Tip: schuren van vlakke delen met de hand, neem een schuurblok waar je je schuurpapier om heen kan wikkelen of in kan klemmen. Zo kan je het schuurpapier netjes vlak over het oppervlak heen bewegen.

Voordeel van machines is dat ze veel sneller zijn. Dus bijvoorbeeld oude verflagen verwijderen gaat met de machine veel sneller. Druk niet te hard op de machine, de machine doet het werk. Meer lezen over schuren met de machine? Check deze blog.

Veiligheid

Bij schuren komt natuurlijk stof vrij. Let dus op dat je dit niet inademt en bij sommige schuurklussen raad ik dan ook een mondkapje (met filter) aan. En bij elektrisch schuren is het fijn als de machines een stofzak hebben waar ze het stof in bewaren na afzuigen. (Of natuurlijk een aansluiting op een stofzuiger).
Bij sommige schuurklussen is een veiligheidsbril ook geen overbodige luxe. Denk aan het schuren van metaal op een bandschuurmachine.

Daarnaast kan ik je uit eigen ervaring vertellen dat het fijn is dat je je vingers uit de buurt houdt van de schuurmachines.