Zo sluit je een 3 fase motor aan op 230V

Hier leg ik je uit hoe je eenvoudig een 3 fase motor aan kan sluiten op 230 volt door gebruik te maken van een frequentie omvormer.

Bijna alle motoren die op 3 fase zijn kan je ook gewoon op het 230 netwerk aansluiten.

Om dat te kunnen doen heb je een paar dingen nodig:

  • Een 3 fase motor,

  • een frequentieomvormer,

  • een klein stukje draad voor de tussen.

Let bij het kopen van een frequentieomvormer op dat je er eentje koopt die geschikt is voor 230 volt.

Deze twee types heb ik zelf geprobeerd en zijn dus zeker geschikt hiervoor:

 

Frequentieomvormer

Voordelen

  • Snelheid regelen

  • Extern aansturen

  • 3 fase motor op 1 fase net

Voor het laatste punt zou je ook gewoon een 1 fase motor kunnen kopen, dan heb je alleen niet de andere voordelen erbij. Bij mijn bandschuurmachine vind ik de snelheid regelen heel prettig, je wil soms gewoon dat de schuurband wat minder snel draait.

Het extern aansturen geeft bijvoorbeeld op mijn draaibank de mogelijkheid dat ik met een losse schakelaar hem vooruit of achteruit kan laten draaien.

Nadelen

  • Extra kosten

  • Mogelijke foutmeldingen

Prijs ligt tussen de 100 en 250 euro afhankelijk van het vermogen. Kan ook duurder als je hem bijvoorbeeld stof of waterdicht wil hebben. Dat is wel een aanrader maar heb ik nog niet nodig gehad, zelfs in de werkplaats gaat het tot nu toe goed zonder dat hij stofdicht is.

Het is natuurlijk een extra apparaat die je er tussen zet, dat betekend dat er ook meer mis kan gaan. Als je bijvoorbeeld te snel stopt of start wil hij nog wel eens in een error schieten.

Kan het altijd?

Niet elke motor van 3 fase kan met een frequentieomvormer aangestuurd worden. Bijna allemaal wel maar er zijn een paar uitzonderingen. Zoals een draaibank motor, dahlender motor. Dit is een 3 fase motor met twee snelheden. Door deze speciale functie werkt een frequentieomvormer niet (goed). Gelukkig kan je dit heel makkelijk zien op het type plaatje van je motor. Als er 230 met een driehoekje of 400 met een Y staat dan kan je hem gebruiken voor een 3 fase aansluiting.

 
Aanpassen aansluiting 3 fase motor.jpg

Hoe sluit ik een frequentieomvormer aan?

Een 3 fase motor kan je op twee manieren aansluiten, in Y (ster) of in driehoek (delta). 

Ster versus delta, beide hebben voor en nadelen maar voor nu is het enige wat je moet weten dat je delta nodig hebt om op 230 volt te werken. Gelukkig kan je dat heel makkelijk zelf omwisselen.

Links op de foto hieronder kan je het verschil in aansluiting zien.
De foto rechts toont de aansluiting. De draden gaan naar de spoelen van de motor, door middel van de plaatjes er tussen in kan je dan instellen of die in ster of in delta aangesloten zit. Deze staat in delta aangesloten.
Als je een motor koopt staat hij vaak als ster ingesteld. Door heel eenvoudig de moertjes los te halen en de plaatjes te veranderen kan je hem omzetten. Deze aansluitingen staan ook aan de binnenkant op het kapje van de motor aangegeven.

Als hij vervolgens in delta staat, sluit je aan één kant op U V en W drie draden aan die naar de frequentieomvormer gaan. Op de omvormer zie je ook de U V en W weer terug. Het leuke van een 3 fase motor is dat het niet uitmaakt welke van de draden je waar op aansluit, qua U V en W. Mocht hij de verkeerde kant op draaien kan je simpel weg twee draden bij de aansluiting met de omvormer draaien, bijvoorbeeld U en V of V en W, en dan draait hij de andere kant op.

 

Aangesloten en nu?

Nu kan je hem aanzetten maar voordat je hem kan gebruiken moeten we nog wat dingen instellen.

  • Het toerental,

  • het vermogen van de motor,

  • en de spanning.

Sommige frequentieomvormers hebben wat extra instellingen maar die staan altijd in de handleiding vermeld.

Behalve de ‘verplichte’ instellingen zijn er ook instellingen die maken dat die gewoon net anders gedraagd. Bijvoorbeeld de start en stop snelheid.

Elke frequentieomvormer kan je ook extern aansturen. Daarvoor is deze rij met connectoren:

Connectors frequentieomvormer.jpg

Hier kan je van alles op aansluiten. Je hebt hier een 24 en een 10 volt bron, deze kan je gebruiken om tussen deze en een van de andere connectie punten bijvoorbeeld een knop te maken. Om hem extern te kunnen laten start of stoppen. Ik heb dit gebruikt voor mijn draaibank om hem vooruit of achteruit te kunnen laten draaien. Zien hoe? Kijk de video hieronder vanaf 6.27 min.
Maar je zou hier ook een Arduino op aan kunnen sluiten.
Op de omvormer zelf zitten ook heel veel bedieningsopties, je zou er ook voor kunnen kiezen om het bedieningspaneel los te koppelen en een kabel er tussen te plaatsen zodat je je paneel ergens anders kan plaatsen. Dit is niet bij alle omvormers mogelijk.

 

Wil je deze uitleg als video zien? Kijk dan hieronder:

In de video gebruik ik mijn band schuurmachine. Dit is een 2.2kw 3 fasen motor.

Interesse in de machine klik dan hier!