Om precies te zijn ga ik uitleggen hoe je PU rubber, oftewel PolyUrethaan rubber, goed kan gieten.
Zo kan je een serie maken of exact dezelfde vorm in een ander materiaal krijgen.
Eerst maak je een goeie mal en vervolgens kan je duizenden afgietingen maken.
Hoe je dat precies doet lees je hieronder. Wil je liever de uitleg bekijken? Scroll dan naar beneden, daar vind je de video.
Wat is PU
Er is niet een korte uitleg voor Polyurethaan. Het is familie van de polymeren en het is een van de meest veelzijdige materialen ter wereld. Je hebt het in heel veel vormen onder andere zit het in (auto)lak en verf verwerkt, in isolatie, meubelbekleding als vervanger voor leer. Maar ook als hard kunststof objecten zoals trechters, of sommig speelgoed, etc. Of zachtere objecten zoals je schoenzolen of wielen en er zijn veel meer toepassingen.
Ook voor het gieten kan je heel veel soorten kiezen. Je hebt onder andere keus uit diverse hardheden en je kan het in bijna elke kleur of zelfs transparant maken.
PU rubber gieten
In dit geval, zie video, ga ik voor PU rubber in de kleur zwart. Om precies te zijn heb ik dit product, een harde PU rubber, gebruikt met zwarte kleurstof. Deze rubber is erg hard en slijtvast, enigszins vergelijkbaar met een autoband.
Wat heb je nodig?
De twee componenten PU rubber
Kleurstof
Lossingsmiddel en kwast
Een weegschaal
Maatbekers/ roerstaafjes
Bescherming: short / handschoenen / veiligheidsbril
Maak een mal
Zonder mal kan je niks gieten. Omdat PU rubber zacht is kan je makkelijk een harde mal maken.
In dit geval heb ik de mal gefreesd uit PVC. Hier heb ik precies het negatief gefreesd van de elementen die ik wil hebben.
Daarna heb ik waar de schroefgaten komen metalen staafjes gezet en daaromheen nog een verstevigings element geschoven. Deze verstevigingselementjes heb ik 3D geprint. De elementjes blijven in het rubber zitten maar de metalen staafjes trek ik er later uit.
Wil je nou een mal rondom een product of een harder materiaal gieten? Kijk dan even bij mijn blog over PU gieten!
Het is fijn als je de mal goed insmeert met lossingsmiddel. PU hecht namelijk ontzettend makkelijk aan diverse materialen. Dit kan soms handig zijn, maar niet als je het uit de mal wil halen. Het lossingsmiddel voorkomt dit, zoals de naam het eigenlijk al zegt.
Let in dit geval dus op dat je de verstevigingselementen pas toevoegd na het insmeren van de mal. Hier wil je namelijk geen lossingsmiddel op hebben want deze komen vast in de mal.
Het gieten van de PU rubber
Voorbereiding: trek oude kleren aan, want als dit in je kleren komt dan zit het er voor altijd in.
Daarnaast is deze PU rubber gemaakt uit twee componenten, zorg dat je papier klaar heb liggen dat als je morst je het gelijk op kan ruimen want als de componenten eenmaal samen zijn en uitharden dan zitten ze vast.
Tip: als je de fles schoonveegt aan de zijkant. Gooi dat doekje gelijk weg. Als je daarmee de fles van de andere component ook schoonveegt en het per ongeluk door elkaar komt krijg je die fles nooit meer open.
De verhoudingen van de materialen staat altijd uitgelegd op het door jou gebruikte materiaal. De PU rubber die ik gebruik hard vrij snel uit. En dan heb ik het over +- 5 min vanaf dat je ze samen brengt tot dat het te hard is om mee te werken.
Dus 5 minuten voor het roeren en gieten. Het lijkt veel maar let goed op de tijd en maak niet te veel in 1x. Eventueel kleurstof wat je wil toevoegen ook mengen in het eerste component al, nu heb je nog de tijd om dit goed door te roeren.
Voeg niet meer dan 1% andere stof toe, in dit geval kleurstof, om de componenten niet te veel te beïnvloeden. Ik heb dit niet exact afgemeten. In dit geval heb ik de roerstok door de kleurstof geroerd en daarna het geheel door het eerste component gemixed. Wat ruim voldoende was voor de kleur.
Bij dikker PU wil je er op letten dat je voorzichtig roert om niet te veel bellen in het materiaal te krijgen.
Nu is deze PU rubber erg dun als het vloeibaar is en heb je dus nauwelijks last van bellen.
En wel weinig tijd dus gewoon snel en goed roeren is mijn advies!
Ik heb tot nu toe nergens last van bellen.
Wel opletten dat je alle kanten van de maatbeker waar het in zit meepakt. Dus goed langs de kanten en de bodem schrapen om ook dit goed te mengen. Tijdens het gieten niet meer langs de kanten schrapen, dat als daar nog ongemengde delen zitten dat dat lekker blijft zitten.
Ook tijdens het gieten kan je rekening houden met de bellen.
Het beste, voor zo min mogelijk bellen, kan je met een dunne, rustige straal de PU rubber vanaf één punt in de mal gieten. Zo heb je ook zo min mogelijk last van insluiting van lucht in de mal, wat ook bellen veroorzaakt in je eindproduct.
Als het eenmaal in de mal zit is het wachten. De PU rubber gaat uitharden en in mijn geval kost dat zo’n twee uur. Kijk op jou product voor de exacte tijd hiervoor.
Mijn ervaring is dat het het beste werkt als ik de elementen er direct na de uithard tijd verstreken is eruit haal en niet bijvoorbeeld nog twee dagen laat zitten.
Met het loshalen uit de mal is het een beetje kijken wat voor het model het beste werkt. Ik kon de metalen staafjes er zo uit trekken en had vervolgens gaten in mijn elementen waardoor ik perslucht tussen de mal en het element kon blazen. Zo kwamen ze bij mij makkelijk los.
PU rubber de video!
Hieronder de uitleg in beeld en zie je hoe ik de tracks maak voor mijn rupsband skateboard!
De samenwerking:
Voor dit soort projecten werk ik vaak samen met Silicones and more. Zij vinden het leuk om met creatieve mensen mee te denken.
Als jij een idee hebt maar niet weet hoe en welke materialen kan je contact met ze opnemen en kunnen zij adviseren wat handig is bij jou project, hoe het moet en wat je nodig hebt!